جایزه چراغ، جایزه‌ای خصوصی و غیرانتفاعی در زمینه ترویج علم ایران است که از سوی دو تن از مروجان علم سال های اخیر ایران تاسیس شده است.
دکتر محمدرضا (پژمان) نوروزی، میکروبیولوژیستی است که سال‌های طولانی در عرصه ترویج علم ایران فعالیت کرده است. برگزاری رویدادها و فعالیت‌های ترویجی میدانی تا تدریس و همکاری با رسانه‌های مختلف و تالیف و ترجمه کتاب بخشی از فعالیت‌های او است و فرصت بی‌نظیر سفر به نقاط مختلف کشور و ملاقات و رویارویی نزدیک با جامعه علمی و مخاطبان ترویج علم، دیدی جامع درباره فضای ترویج علم ایران در اختیار او قرار داده است.
سیاوش صفاریان پور، تهیه‌کننده و کارگردان و روزنامه نگار علمی، دیگر عضو بنیانگذار این جایزه است. او که به‌واسطه ساخت برنامه‌های متعدد علمی در صدا و سیما ازجمله برنامه «آسمان شب؛طبیعت فراموش‌شده» بین جامعه علاقه‌مندان علم، چهره‌ای شناخته‌شده به‌شمار می‌رود، کنار کار رسانه‌ای سال‌های طولانی است که به فعالیت‌های ستادی و میدانی در زمینه ترویج علم پرداخته است.
جایزه چراغ از دل تجربه بانیان آن درآمده است. تجربه‌ای از مواجهه با کنشگران جامعه علم و عمومی سازی آن. بانیان چراغ، با توجه به اهمیتی که توجه به علم و فعالان ترویج علم در آینده کشور و به‌طور خاص توسعه علمی کشور دارد، این جایزه را تاسیس کردند تا با کمک آن علاوه‌بر معرفی و آشنایی مردم و فعالان، تشکر بخشی از جامعه فعالان علم و ترویج ایران را به آنها منتقل کنند.
این جایزه ضمن قدرنهادن به تمام تلاش‌های سال‌های اخیر دلسوزان و مسئولانی که در حوزه ترویج علم ایران فعالیت کرده‌اند، آمده است تا کنار آنها قرار بگیرد و در روشن‌کردن راه آینده این سرزمین نقشی در حد توان برعهده بگیرد.
برگزیدگان نخستین دوره جایزه چراغ در سه رشته، شب یلدای 1395 معرفی خواهند شد و طی مراسمی که شامگاه 7 دی ماه برگزار می‌شود از آنها در جمعی دوستان تقدیر به‌عمل خواهد آمد.
سه جایزه چراغ در سه حوزه مروج سال، دانشگر مروج و سپاس از یک عمر تلاش در راه ترویج اهدا می شود. بانیان این جایزه برای انتخاب برگزیدگان خود ضمن مشورت با گروه‌هایی از مروجان و روزنامه‌نگاران علم از نظرات آنها استفاده کرده‌اند و البته بدیهی است که در نهایت ممکن است سلیقه شخصی بانیان نقشی در تعیین برگزیدگان ایفا کرده باشد.
چراغ برای اینکه روز‌به‌روز دقیق‌تر و بهتر بتواند وظیفه خود را به اجرا در آورد، علاوه‌بر‌ استفاده از نظر مشاوران و فعالان در این عرصه، به‌طور مشخص از برگزیدگان دوره‌های قبلی برای انتخاب برگزیدگان دوره بعد نیز یاری خواهد گرفت تا علاوه‌براینکه رقت و گستردگی نظارت و انتخاب خود را بهبود بخشد، شبکه‌ای میان مروجان فعال و شناخته‌شده و افراد با تجربه‌تر در حوزه ترویج ایجاد کند که همیاری آنها به حل مشکلات پیش رو کمک کند.
در شب یلدای امسال نخستین دوره برگزیدگان ازطریق انتشار ویدیویی در وب‌گاه جایزه معرفی خواهند شد تا ما نیز در راه و ادامه مسیر توسعه علمی ایران چراغی روشن کرده باشیم.