حمید اصغری
نقش ژن‌ها در شکل‌گیری شخصیت چیست؟ باید پذیرفت که با پرسش سختی مواجه هستیم! رفتار مقوله‌ای پیچیده‌تر از سیستم گردش خون یا بیماری دیستروفی عضلانی دوشن است. ژان بتیست لامارک سال‌ها قبل از چارلز داروین نظریه انتخاب طبیعی خود را مطرح کرد که مدت‌ها بعد توسط آگوست وایزمن به شیوه‌ای نادرست ابطال شد. نظریه ژان لامارک تأکید پنهان و غیرمستقیمی بر هوشمندی طبیعت و محیط داشت که هر چند در توصیف تکامل زیستی قانع‌کننده به حساب نمی‌آمد، اما در تأثیر محیط بر رفتار می‌توان بر هوشمندی تأکید شده در آن اندیشه کرد. با این حال امروزه تأثیر ژنتیک در بیشتر ابعاد زندگی انسان‌ها اجتناب‌ناپذیر است و پژوهش‌های اخیر نیز مؤکد نقش ژن‌ها در شکل‌گیری شخصیت است. در این راستا، بسیاری در تلاش‌اند تا از دستاوردهای این حوزه در جهت بهبود کیفیت زندگی بشر استفاده کنند. در کشور ما نیز گروهی از جوانان، با انگیزه و دانشمند تلاش می‌کنند تا با به‌کارگیری دانش روز ژنتیک نقش مؤثری در بهبود کیفیت و سبک زندگی هم‌وطنان خود داشته باشند.
روشن شدن ژن «مای اسمارت ژن»
آقای منصور حسنی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته هوش مصنوعی از دانشگاه صنعتی شریف، مدیرعامل استارت‌آپ «مای اسمارت ژن»، مهمان این شماره از گزارش استارت‌آپی مجله دانشمند بوده و از آغاز به کار تیم خود می‌گوید: «تیم ما از سال 96 در حوزه تحلیل داده‌های ژنتیکی شروع به فعالیت کرد و در حال حاضر که به مدت دو الی سه سال در این حوزه کار کرده‌ایم توانسته‌ایم اطلاعات خوبی را از جامعه ژنتیک ایران گردآوری کنیم. از سال 2008 که پیشرفت مناسبی در تحلیل داده‌های ژنتیکی و تکنولوژی آن در جهان به وقوع پیوست، ابتدا تمرکز خوبی به روی بیماری‌ها و سرطان‌ها شکل گرفت و بعد آرام آرام به سمت بررسی سبک زندگی متمایل شد؛ در واقع در بررسی سبک زندگی با توجه به ویژگی‌های ژنتیکی یک فرد، شکلی از زندگی به او پیشنهاد داده می‌شود که متناسب با ویژگی‌های فرد باشد. در همین راستا و با توجه به تیم قوی و متخصصی که در اختیار داشتیم، تصمیم گرفتیم خدماتی با همین سبک و سیاق راه‌اندازی کنیم. ما فعالیت‌مان را از اواخر سال 97 شروع کردیم و در آذر 98 خدمات ما برای اولین بار وارد بازار شد».
تیم‌سازی و ورود به بازار، هر عضو یک چرخ دنده
آقای حسنی معتقد است افرادی که در کنار یکدیگر و برای هدفی مشترک تلاش می‌کنند باید همدل و متحد باشند: «مانند هر استارت‌آپ دیگری تیم ما نیز تقریباً دو نفره شروع شد؛ من و دکتر دامون نشتاعلی که ایشان سرمایه‌گذار مای اسمارت ژن نیز هستند، ابتدا ایده را بررسی کرده و تحلیل بازار انجام دادیم، سپس کارمان را شروع کردیم و کل این مراحل حدود 6 الی 7 ماه طول کشید و در نهایت در آذرماه 98 وارد بازار شدیم. آرام آرام و بعد از گذشت یکسال آن تیم دو نفره امروز به 15 نفر رسیده است. یکی از مهمترین، سخت‌ترین و در عین حال چالش‌انگیز ترین مراحل کار، انتخاب اعضا بود. برای ما این کار هم سخت و هم بسیار مهم بود و الان می‌توانم بگویم که یکی از سرمایه‌های اصلی شرکت تیمی است که در اختیار داریم. ما به دنبال آن بودیم تا خدماتی ارائه دهیم و کاری انجام دهیم تا بتواند مشکلی از مردم حل کند. به همین خاطر برای ما مهم بود که کسانی که با ما همراه می‌شوند از این لحاظ هم فکر و هم سو باشند. از طرفی با توجه به آنکه ما یک استارت‌آپ هستیم، انتظار داشتیم تا هر عضو مانند یک آچار بتواند کلی کار انجام دهد؛ و در حال حاضر اعضای ما هر کدام به تنهایی یک تیم هستند».
مای اسمارت ژن چه می‌کند؟
آقای حسنی، مدیرعامل این مجموعه در شرح آنچه انجام می‌دهند گفت: «ما در کل دو نوع خدمات اصلی داریم، یکی استعدادیابی و دیگری ارزیابی اختلالات روان‌شناختی که هر دو از دیدگاه ژنتیکی بررسی می‌شوند. ما با استفاده از بزاق دهان افراد DNA آن‌ها را استخراج کرده و سپس آن را تحلیل می‌کنیم. خروجی تحلیل ما در چهار بخش طبقه‌بندی می‌شود. بخش شخصیت، بخش هیجانات، بخش عملکردهای شناختی که مربوط به ویژگی‌های ذهنی است و بخش موفقیت تحصیلی. در ادامه با توجه به آنکه ویژگی‌هایی که در یک فرد بروز می‌کند، علاوه بر ژنتیک تحت تأثیر محیط نیز می‌باشد، برای آنکه بررسی ما دقیق‌تر و جامع‌تر انجام شود، ما ارزیابی‌های روان‌شناسی نیز خواهیم داشت تا یافته‌های متخصصان روان‌شناس ما تکمیل‌کننده اطلاعات ژنتیکی باشند. اما در بخش دوم که ارزیابی اختلالات روان‌شناختی می‌باشد، بعضی اختلالات عصبی مانند اسکیزوفرنی، ADHD، اضطراب و ... را بر پایه اطلاعات ژنتیکی بررسی می‌کنیم و پس از جلسات روان‌شناسی متعدد نتیجه‌گیری می‌شود که در صورت قرارگیری فرد در شرایط محیطی محرک، احتمال درگیری او با این گروه از بیماری‌ها وجود دارد یا خیر».
دستاوردهای یکساله، توسعه و آینده
در ادامه مصاحبه آقای حسنی در راستای دستاوردهای یکساله، از رضایت مراجعان مجموعه می‌گوید: «در این بازه یکساله ما تعداد قابل‌توجهی مراجعه‌کننده داشته‌ایم. اغلب افرادی که از خدمات ما استفاده کرده‌اند به قدری رضایت داشته‌اند که حتی از آشنایان و اطرافیان خودشان نیز دعوت کرده‌اند که در تست‌های مجموعه شرکت کنند. ما مواردی را داشته‌ایم که برای کودکان 2 یا 3 ساله تشخیص غلط اوتیسم داده شده بود که ما با استفاده از تست‌های ژنتیکی توانستیم متوجه شویم که این تشخیص نادرست بوده است. در کل هدف اصلی مجموعه ما این است که بتوانیم یک سبک زندگی شخصی‌سازی شده به افراد ارائه دهیم. هدف دیگر ما نیز این است که سطح تحلیل اطلاعات آنقدر قابل اعتماد بشود تا بتوانیم از خروج اطلاعات ژنتیکی از داخل کشور جلوگیری کنیم. همچنین ما در نظر داریم تا بتوانیم با اطلاعاتی که در دسترس داریم نقشه ژنتیک ایرانی را تهیه کنیم، چرا که با استفاده از نقشه ژنتیکی می‌توان کارهای مفید و سودمندی نظیر درمان سرطان یا بیماری‌های ژنتیکی دیگر را برنامه‌ریزی کرد.
کلام آخر
مدیرعامل مای اسمارت ژن بعد از توصیف مجموعه در کلام آخر معتقد است: «کار ما بسیار جدید و نو است و با کیفیتی برابر یا حتی بیشتر از آنچه که در نقاط دیگر دنیا انجام می‌شود، در حال انجام است. لذا چنانچه خانواده‌ها بدانند که این خدمات چقدر می‌تواند برای آن‌ها سودمند باشد، می‌توانند به آن به چشم یک سرمایه‌گذاری بلندمدت نگاه کنند. در پایان باید بگویم، اگر کارتان را به درستی انجام دهید خروجی خوبی خواهید گرفت و از آنکه به کشور و مردم خود خدمت می‌کنید خوشحال خواهید بود».
انتهای پیام/
