حمید اصغری
گفت: «کنجکاویهای بشر هیچگاه پایانی ندارد! اما آیا بشر آزاد است هر آنچه به ذهنش میرسد را عملی کند؟ چطور میشود ظهور فناوریهای ضد بشری را به فال پیشرفت گرفت؟»
عصر روز یکشنبه، ایمیلی به دست دکتر هاردی رسید: «پروفسور! آخرین تست «جورج» با موفقیت به پایان رسید! فردا روز بزرگی برای ما خواهد بود».
دکتر هاردی رئیس کمپانی «عصر کنجکاوی های نوین» در کالیفرنیا، خود را یکی از پیشگامان عصر پست مدرنیته میداند. او معتقد است که امروزه بشر بیش از اینکه تحت تأثیر یک تکامل طبیعی باشد، از یک تکامل خودساخته سود میبرد و این همان چیزی است که بشر برای فتح کهکشانها به آن نیاز دارد.
گفت: «بشر از مسیر تکامل طبیعی خارج شده است! او عصیانگری میکند! به طبیعت آسیبهای جبرانناپذیر وارد میکند، جنگلها را از بین میبرد، کوهها را تخریب میکند، رودخانهها و دریاها را آلوده میکند، دشتها را به مزارع تبدیل کرده و لایه اوزون را سوراخ کرده است! آیا اینها کافی نیست که بشرِ امروز را به عنوان خطرناکترین موجود زنده علیه طبیعت خطاب کنیم؟! این بشر، بقای تمام موجودات اعم از گیاهان و جانوران را به خطر انداخته و حالا که به این نقطه رسیده، به جان خودش افتاده است!».
صبح روز دوشنبه دکتر هاردی با لبخندی سرشار از رضایت قلبی، سخنرانی خود را آغاز کرد: «آیندگان به ما افتخار خواهند کرد، ما پیشگامان خلق جوامعی هستیم که بشر لیاقت آن را دارد. فرق یک انسان با تمام موجودات دیگر در چیست؟ بله، درست است! قدرت اندیشه. ما جز اندیشیدن وظیفه دیگری در زندگی خود نداریم. جایگاه امروز ما مدیون اندیشه گذشتگان ماست و ما امروز همین مسیر را با سرعت بیشتری طی خواهیم کرد؛ و رباتها همان موجوداتی هستند که ما را بیش از پیش اندیشمند خواهند ساخت».
یکی از حاضرین پرسید: «فکر نمیکنید که توسعه رباتها روزی باعث نابودی خودمان شود؟»
دیگری پرسید: «اگر رباتها احساس داشته باشند، آیا میتوانند روزی شریک خوبی برای آدمها شوند؟»
دیگری پرسید: «آیا میتوان روزی از رباتها به عنوان قاضی استفاده کرد؟!»
دیگری پرسید: «اگر رباتها با ایدهآلهای اجتماعی برنامهریزی شوند و بتوانند بیاندیشند، آیا ممکن نیست روزی با خواندن تاریخ ما علیه ما طغیان کنند؟»
دیگری گفت: «اگر رباتها به حدی اندیشمند شوند که بتوانند خودشان، خودشان را ارتقاء بدهند، نابودی ما حتمی است جناب پروفسور!»
گفت: «به ژاپن نگاه کنید! در مورد آن چه فکری میکنید؟ آمیزهای از مدرنیته و سنت؟ یا غلبه مدرنیته؟ من میگویم غلبه مدرنیته. رشد جمعیت ژاپن طی سالهای اخیر روند نزولی داشته است، میدانید چرا؟ یکی از دلایل آن رباتها هستند! رواج رباتهای جنسی باعث کاهش تمایل به ازدواج و سیر نزولیِ نرخ زادآوری شده است. البته، چندان هم بد نشده! چرا که در این صورت مردان و زنانی که به همنوعان و همراهان زندگی به دید یک کالا نگاه میکردند، نسلشان منقرض خواهد شد!».
سخنرانی پیتر ویلسون، کشیش برکنار شده و متاهل انگلیسی با خنده حاضرین به پایان رسید. ویلسون خارج از فضای آکادمیک برای سالها تاریخ علوم طبیعی مطالعه کرده است. به تحسین برخی از خداناباوران، او یک خداباوری است که میتواند با قدرت کلام و نفوذ عقیدهاش به حفظ بقای بشر کمک کند. ویلسون به طراحی هوشمند در آفرینش جهان معتقد است و باور دارد که خداوند دنیا را تنها از طریق قوانین طبیعیِ از پیش طراحی شده اداره میکند. قوانینی که امروز به نامهای نیوتن، پلانک، شارل و ... نامگذاری شدهاند.
دکتر هاردی در پاسخ به مخاطبین خود گفت: «دوستان! بگذارید جوابتان را با نقل قولی از اندیشمند برجسته، آیزاک آسیموف بدهم. آیزاک معتقد بود برای ساخت رباتها سه قانون لازم است:
۱. یک ربات نباید به یک انسان آسیب بزند یا به دلیل وارد عمل نشدن، اجازه دهد تا که انسانی آسیب ببیند.
۲. یک ربات باید به دستورهای دریافتی از یک انسان عمل کند، مگر در مواردی که این دستورها در تناقض با قانون شماره یک باشد.
۳. یک ربات باید از وجود خویش مراقبت کند، مادامی که این محافظت در تضاد با قوانین شماره یک یا دو قرار نگیرد».
این ۳ قانون، ۳ اصل اساسی در کمپانی «عصر کنجکاویهای نوین» در بخش رباتیک است. اولین ربات ما، یعنی «جورج»، یک ربات هوشمند انسان نما است که بر مبنای این سه قاعده ساخته شده است. جورج یک ربات پلیس است که از قدرت بدنی، مهارت مبارزه، توانایی تشخیص چهره و حساسیت بویایی برخوردار است. جورج قادر است با هوش محاسبهگر خود، مخفیگاه قانونشکنان را پیدا کرده و با آنان مبارزه کند. ارمغان جورج امنیت است. جورج حتی میتواند برای مبارزه با تروریسم هم بهکار برود! هیچ موجودی نخواهد بود که بتواند از دست جورج فرار کند ...
حالا آیا شما هنوز هم فکر میکنید که جورج یک ربات خطرناک است؟!».
انتهای پیام/