محمدرحیم مقدس
عظمت، بزرگی، استقامت و پایداری همگی توصیفاتی هستند که با شنیدن واژه کوه و کوهستان در ذهن تداعی می‌شوند. در بسیاری از اسطوره‌ها نیز از کوه‌ها به عنوان جایگاه خدایان یا محلی برای تقرب به خداوند یاد شده است. اما ارزش و اهمیت واقعی کوهستان‌ها در چیست؟
از خط استوا گرفته تا مدارهای قطبی، کوه‌ها 22 درصد از سطح کره زمین را اشغال کرده‌اند. این گستره وسیع موجب شده تا انواع مختلفی از جانوران، گیاهان و جوامع انسانی با شیوه‌های خاص خود در مناطق کوهستانی زندگی کنند. برآورد می‌شود که حدود 15 درصد از جمعیت و 28 درصد از جنگل‌های کره زمین در مناطق کوهستانی قرار گرفته‌اند. از 669 ذخیره‌گاه زیست کره (Biosphere Reserve) در 120 کشور جهان، بیش از 60% آن‌ها دارای زیست‌بوم‌های کوهستانی هستند.
توجه روزافزون به اهمیت کوهستان‌ها باعث شد تا سازمان ملل متحد، سال 2002 را به عنوان سال جهانی کوهستان نامگذاری کند. در همان سال، 21 آذر ماه (برابر با 11 دسامبر همزمان با سالگرد تصویب سند «توسعه پایدار کوهستان» در سال 1992) به عنوان روز جهانی کوهستان نامگذاری شد. شعار سال 2020 این روز، «تنوع زیستی کوهستان‌ها» است.
