دکتر حسین کرمانپور
پزشک و مدیرکل سابق روابطعمومی و امور بینالملل سازمان نظامپزشکی
دوران سخت همهگیری کووید 19علیرغم همه دشواریها و مشکلاتی که برای جامعه جهانی پدیدار ساخت در عین حال پرده واقعی از یک پدیده جهانی برداشت. واقعیت آن است که انسان در تمام جنبههای علمی، فناوری، هنر، رسانه، اقتصاد، سلامت، سیاست و حملونقل پیشرفت شگرفی کرده است اما در پاندمی کرونا چیزی هویدا شد که ریشه در صدها سال تعارض واضح بین علم و جهل دارد. انسان امروز علیرغم همه پیشرفتهایی که ذکر شد همچنان بزرگترین ضربات را از جهل میخورد. در این سطور تلاش میکنم ضمن اشاره به چند مورد خاص در دوران کرونا روشن کنم چرا بشریت همچنان از جهل آسیب میبیند!
گزیده شدن از یک سوراخ، بررسی چند بار!
شاید یکی از دلایل شکلگیری سازمان جهانی بهداشت، دستیابی مردم به بیشترین سطح از سلامت ممکن قلمداد شود. خواستگاه چنین دیدگاهی به بزرگترین آسیبهای بشریت از همهگیریهای مهم تاریخ جهان بازمیگردد. خطر همهگیر شدن همه ویروسها همواره جز بزرگترین دغدغههای متولیان سلامت جهانی بوده است.
شاید همکاران ما در سازمان جهانی بهداشت هرگز تصور نمیکردند در حالی که مشغول برنامهریزی برای پیشگیری از بیماریهای غیرواگیردار نظیر بیماریهای قلبیوعروقی هستند درست از جایی ضربه بخورند که فکر میکردند ایشان امروز به لحاظ حفظ بهداشت و استفاده از وسایل بهداشتی آن را در محاصره خود درآوردهاند. در زمانی که تماماً توان کشورها و دولتها برای مبارزه با بیماریهای غیرواگیردار درحالتوسعه و شکلگیری بود یک بیماری واگیردار خرخره بشریت را فشرد و تا لحظه نوشتن این مقاله( 16مردادماه 1400) 203میلیون نفر در جهان به کرونا مبتلا شدهاند و حدود 3/4میلیون نفر در سراسر گیتی جان خود را بر اثر این بیماری واگیردار از کف دادهاند.
پیام این همهگیری این است اگرچه دانش بشری در اوج شکوفایی و رشد است اما گویا "بینش بشری" لنگلنگان طریق میپیماید. به عبارت بهتر "بینش بشری" به نظر میرسد فرسنگها از "دانش بشری" عقبتر است.
نمونههایی از این عقبافتادگی که مرگ بسیاری را به همراه داشت عبارتاند از:
اول : "ماسک زدن" علم امروزی به روشنی و به کمک فناوری نشان میدهد که ویروس کرونا در ذرات معلق خروجی از دستگاه تنفس فرد آلوده به هوای پیرامونی وارد و در فضا پراکنده میشود. از سوی دیگر همین مباحث علمی بیان میکنند که اکسیژن آنقدر کوچک است که بهراحتی از ماسک عبور میکند و دیاکسید کربن نیز از همان منافذ خارج میشود. اما گروهی که به مدد فناوری بهراحتی میتوانند از فضای مجازی بهرهبرداری کنند یافتههای علمی و موجه را دربستههای شکیل پیچیده و تحویل مردم میدهند تا خرد بشری را در این بدیهیترین روش پیشگیری از کرونا به چالش بکشند.
تولیدات رسانهای که بهگونهای ماسک زدن را تقبیح میکنند و مردم را به مقابله با ماسک فرامیخوانند در این مدت کم نیست. نویسنده بارها با افرادی روبهرو شده است که ماسک نزدهاند و وقتی میپرسیم چرا ماسک نزدهاید؟پاسخ میگویند که اعتقادی ندارند! یعنی ماسک زدن یا نزدن اعتقادی شده است. حتی در روزهای اول برخی از مسئولین کشوری هم مجبور شدند علم را کنار گذاشته، در منظر عام و خاص کنار هم ایستاده و ماسک را بردارند.
دوم: "ماهیت خود ویروس" امروزه بشر به ابزار بسیار ارزشمند میکروسکوپ الکترونی مجهز است. یعنی اندازهای در حد میکرون را چنان بزرگنمایی میکند که چشم یک بشر 3 میلیمتر را بهاندازه یک شهر پر از سازه مشاهده میکند با تمام جزئیات! ویروس کرونا اندازهای حدود 4 میکرون دارد. زیر میکروسکوپ الکترونی تمام جزئیات ساختمانی آن رصد شده و جز به جز آن اندازهگیری و شناسایی شده است. آشکارا پیداست که ویروس یک موجود زنده نبوده و تکرشتهای است اما عدهای هنوز عامداً با بهرهگیری از جهل بینشی مردم سعی دارند بگویند کرونا باکتری و میکروب است و ویروس نیست. یک روز با جعل نظر به وزارت بهداشت ایتالیا و امروز با جعل اسم یک پزشک که خود هم خبر ندارد و عجیب که این اخبار بهسرعت وایرال شده و دستبهدست میچرخد تا پیام اصلی خود را برای سست کردن مردم در مقابله با کرونا سازماندهی کند.
سوم: "واکسن" این مقوله خود رشتهای بلند به درازای تولید اولین واکسن دارد. باور میکنید با همه پیشرفتی که بشر در علم، دانش و فناوری داشته است همچنان با همان ادله یا چیزی شبیه به آنچه در سال 1749میلادی (250 سال قبل) مطرح بوده از زدن واکسن ممانعت به عمل میآید؟ شایعترین علت مبارزه با واکسن در 250 سال قبل حلول روح شیطان و ارواح خبیث در بدن فرد واکسینه شده بود. این نگرش در آن زمان خریدار داشت اما اگر امروز گفته شود که زدن واکسن کرونا باعث میشود شیطان در تو ورود کند حتی کودک خیابان هم آن را نمیپذیرد! امروز مهملات ضدویروس همپای فناوری پیشرفت کرده است. مثلاً میگویند اگر واکسن بزنی، میکروچیپ در خون تو رها میشود و هر جا بروی تو را زیر نظر خواهند داشت (نظر یکی است اما پیراهنی که به تفکر خرافاتی پوشاندهاند با فناوری روز تطابق دارد). البته کسانی هم هستند که همان خرافات را با لباس عجب مطرح و گروهی بادرنجبویه را با خود همراه میکنند. مثلاً عباس تبریزیان در کانال تلگرامی خود در مورد واکسن اینگونه مدعی شده است" به کسانی که واکسن زدهاند نزدیک نشوید زیرا اینها میکروچیپ دارند و دچارتغییر ژنتیکی شدهاند و از نسخ انسان بودن خارجشدهاند و مانند روبات کنترلشده عمل میکنند و ژن ایمان، اخلاق و نجابت را ازدستدادهاند و تمایل به همجنسبازی پیدا میکنند و تبدیل به موجودات خطرناکی میگردند."
این روزها با واکسیناسیون بزرگان کشوری، لشکری و حتی حوزوی بهراحتی میتوان درک کرد که سخن ایشان چقدر مضحک است اما با این حال عدهای خریدار در این بازار مکاره همواره وجود دارند.
خلاصه آنکه 17 ماه از حضور کرونا در کشور میگذرد و عدهای جان خود را از کف دادهاند. در این مصاف البته بیش از 300 پزشک و کادر درمان هم فداکارانه شهید شدهاند تا سلامت مردم ایران تأمین شود.
یافتههای فراوان علمی در دسترس قرارگرفته و مردم میتوانند با رجوع به این یافتهها مسیر خود را هموار نمایند. لیکن شدیداً باید مواظب کسانی که با شبهعلم مثنوی از بافتههای علمی خود فراهم میکنند نیز باشیم تا در نمو پیشرفت، پسرفت نکنیم.
در پایان و در آستانه یک شهریورماه سالروز طبیب و حکیم نامی ایران، ابوعلی سینا که همزمان با روز پزشک نیز هست وظیفه خود میدانم این روز بزرگ را خدمت جامعه پزشکی ایران تهنیت عرض نمایم.
انتهای پیام/