آیناز ولایتی
شاید فقط حضورشان و جرأتی که برای شرکت در مسابقات دانشگاه خواجه‌نصیر به خرج دادند، برای تحسین‌شان کافی بود اما در کمال شگفتی مقام آورده و در روز اول مسابقات جز ده تیم اول قرار گرفتند. با این حال برای آنها این تازه آغاز راه بود. مسابقات بین‌المللی سینا برای آنها آوردگاهی شد که نشان دهند استعداد حتی در دورافتاده‌ترین روستاهای ایران نیز وجود دارد، فقط باید اراده داشت و کشفشان کرد. این اراده را حامد دلیر، معلم داستان سوژه این ماه ما داشت و به همگان نشان داد که هیچ‌کاری ناشدنی نیست. برای آشنایی با شگفتی‌سازان تیم روستای بام در این گفتگو با ما همراه باشید.
- در ابتدا از وقتی که برای انجام این مصاحبه اختصاص دادید از شما تشکر می‌کنم. لطفاً خودتان و تیم هوافضای دبیرستان بام را برای خوانندگان ما معرفی کنید و قدری در مورد نحوه آشنایی شما با بچه‌ها و شکل‌گیری این تیم توضیح دهید.
بنده حامد دلیر، کارشناس و مدرس رشته هوافضا، معلم آموزش‌وپرورش ناحیه دو مشهدم و در منطقه حاشیه شهر مشهد هم تدریس می‌کنم. حدود هفت سال در مسابقات مختلف کشوری حوزه هوافضا شرکت کردم. در این مدت موفق به کسب 7 یا 8 عنوان کشوری در مسابقات دانشگاه‌های صنعتی‌شریف، امیرکبیر و خواجه‌نصیر شدم. بعد از گذشت این دوران، 2 سال در پژوهش‌سرای رازی مشهد به تدریس و آموزش پرداختم. از آنجایی که در مناطق محروم، بچه‌ها کمتر به امکانات و آموزش دسترسی دارند با حمایت سازمان فضایی کشور تصمیم گرفتیم به استعدادیابی در این مناطق بپردازیم. برای انجام این کار با مدیران چندین دهستان و روستا که به لحاظ مسافتی در دسترس‌تر بودند، صحبت کردیم. در نهایت در استان خراسان شمالی که همجوار با استان ماست، دهستانی به نام بام در شهرستان اسفراین را انتخاب کردیم و موافقت شد تا استعدادیابی را در آنجا انجام دهیم. روستای بام که مرکز دهستان است، یک مدرسه دارد. بچه‌های 20 روستای زیرمجموعه این دهستان به این مدرسه می‌آیند و درس می‌خوانند. ما تقریباً اردیبهشت 98 کار استعدادیابی را آغاز کردیم و از 160 دانش‌آموزی که به این حوزه علاقه‌مند بودند، 3 آزمون توانایی سخن‌‌وری، توانایی کار با رایانه و تمرکز گرفتیم. از بین 160 نفر، 20 دانش‌آموز را برای کلاس‌های تئوری اولیه انتخاب کردیم. این کلاس‌ها در طی 3 ماه از اردیبهشت 98 تا اواخر مردادماه برگزار شد. هفته‌ای یک‌بار در روزهای پنجشنبه، فاصله 250 کیلومتری مشهد تا بام را طی و در آنجا برای آموزش بچه‌ها حضور پیدا می‌کردم. بعد از آموزش‌های این مدت مجدد بچه‌ها مورد سنجش قرار گرفتند و 10 نفر را انتخاب کردیم. در ادامه 3 ماه کار و تمرین عملی انجام دادیم که لازم بود به مرکز شهرستان یعنی اسفراین برویم. در پایان این مراحل آقایان مهدی مرحمتی، هادی مولوی، امیررضا سروری، محمد برهانی و مجید سلامی به عنوان 5 عضو اصلی تیم و خروجی آن 160 نفر انتخاب شدند. نکته قابل توجه این بود که در همان مراحل ابتدایی استعدادیابی ما متوجه شدیم که 25 نفر از این 160 نفر توانایی برنامه‌نویسی با موبایل را دارند که این نشان از رواج اینگونه اطلاعات در جامعه و حتی در مناطق دورافتاده دارد. اولین مسابقه‌ای که ما باید در آن شرکت می‌کردیم، مسابقات ملی هوافضای دانشگاه خواجه‌نصیر بود که در 2 بخش دانشجویی و دانش‌آموزی برگزار می‌شد. تقریباً 50 تیم به عنوان تیم‌هایی که به مرحله نهایی راه پیدا کرده بودند، در رقابت‌های میدانی حضور داشتند. این مسابقه از لحاظ رقابتی و رتبه‌بندی، رقابت سختی است که چندین مرحله دارد. در مرحله اول باید دانش‌آموزان، مستندات خودشان را برای هیئت داوری ارسال کنند تا پس از بررسی و تائید مستندات، بتوانند در مسابقات میدانی شرکت کنند. بعد از شرکت در رقابت‌های میدانی اطلاعات صحت‌سنجی می‌شود یعنی بر اساس مستنداتی که ارسال می‌شود، مجدد سازه‌ها بررسی می‌شوند تا دقیقا همان سازه‌ای که طراحی‌شده در مسابقه شرکت کرده باشد. مرحله بعدی رقابت میدانی است. به هر تیمی دو پرتاب (launch) می‌دهند تا سازه‌های خود را آزمایش کنند و شاخص‌هایی از جمله مسافت طی شده، میزان انحراف و سرعت سازه بررسی می‌شود. روز دوم ده تیم برتر برای ارائه علمی دعوت می‌شوند. با وجود اینکه در مسابقات خواجه‌نصیر برای اولین‌بار بود که یک تیم از یک دهستان در مسابقات کشوری شرکت می‌کرد، ما موفق شدیم در رتبه‌بندی روز اول در جایگاه هشتم قرار بگیریم که موفقیت خیلی بزرگی برای ما محسوب می‌شد. در نهایت در روز دوم با ارائه علمی خیلی خوبی که بچه‌ها انجام دادند به جایگاه پنجم رسیدیم و هیئت‌داوران به خاطر تلاش‌های بی‌وقفه تیم ما و اینکه برای اولین‌بار از یک روستا در این مسابقات کشوری حضور پیدا کرده بودیم، جایزه شایسته تقدیر را هم به بچه‌ها اهدا کردند.
